Laparoskopi Nedir?
Karın içini, optik bir cihaz kullanarak gözlemlemektir. Bu cihaz göbek altı küçük bir kesiden karın içine yerleştirilir ve Karın içini aydınlatarak, rahim, yumurtalık ve tüpleri ilgilendiren hastalık veya problemleri gözlemleme ve de gerekirse aynı anda karın alt bölgesinde açılan deliklerden içeri sokulan yardımcı aletler ile tedavi olanağı da verilmekte. Halk arasında kansız bıçaksız ameliyat olarak da bilinmektedir.
Histereskopi Nedir? Rahim ağzı ve rahim boşluğunun vajinal yoldan rahim içerisine optik bir cihaz yerleştirilerek izlenmesi olayına denir. Bu işlem yapılırken kullanılan alet veya aletlere ise histeroskop denir.
Laparoskopi Uygulama Şekli;
Hekim ,laparoskop ile rahimi, fallop tüplerini ve yumurtalıkları görebilir. Ek olarak mavi bir boya içeren solüsyon enjekte edilerek tüplerin açık olup olmadığı tespit edilebilmektedir. Herhangi bir sorun tespit edilmezse bir veya iki dikişle kesiler kapatılır. Sorun mevcutsa diyagnostik laparoskopi operatif laparoskopiye dönüştürülür.
Laparoskopi tanısal amaçlı yapılmış ise oldukça kısa bir sürede yaklaşık 20-25 dakikada sonuçlanır.Hastanın operasyon için hazırlanması uyutulup uyandırılması 30-35 dakikalık bir süreci bulacaktır. Eğer tedavi edici kullanılacaksaki saatlerce süren laparoskopi işlemleride olabilir.
Operatif Laporoskopide
Operatif laparoskopide birçok bozukluk, teşhisi yapılarak tedavi edilebilmektedir. Operatif laparoskopiyi yaparken hekim ek olarak prob, makas, tutucu aletler, biyopsi forseps, elektrocerrahi veya lazer aletleri ve dikiş materyalleri gibi aletler yerleştirmektedir.
Operatif laparoskopi ile düzeltilebilen rahatsızlıklar; fallop tüpleri ve yumurtalık etrafındaki adezyonların alınması, tıkalı tüplerin açılması, ovaryan kistlerin alınması ve dış gebeliğin tedavi edilmesidir. Endometriyozis de alınabilmektedir. Belli şartlar altında rahimdeki fibroidler de alınabilmektedir.
Laparoskopinin Riskleri ve Muhtemel Problemler
Laparoskopide çok az problem çıkmasına rağmen komplikasyonlar olabilir. En yaygın riskler operasyon sonrası mesane enfeksiyonu ve deri iritasyonudur. Adezyonlar oluşabilmektedir. Karın duvarında kesilerin yakınında hematomlar olabilmektedir. Pelvik veya abdominal enfeksiyonlar oluşabilir.Bir miktar kanamanız, anestezi reaksiyonu veya diğer organlarda yaralanma olabilir. İşlem sırasında en sık yaralanan organlar alt karnı çevreleyen damarlar, kalın bağırsak ve idrar yollarıdır.
Alerjik reaksiyonlar, sinir hasarı ve anestezi komplikasyonları nadiren olmaktadır. Ölüm riski çok düşüktür (yaklaşık 100000 de 3 tür). Tüm olası komplikasyonlar göz önüne alındığında her 100 kadından 1 veya 2 sinde komplikasyon gelişme olasılığı vardır(genellikle önemsizdir).
Diyagnostik ve operatif laparoskopide ciddi komplikasyonlar nadir olmaktadır. Majör risk bağırsak, mesane, üreter, rahim, majör kan damarları veya diğer organlara zarar verilmesidir. Bazı durumlar ciddi komplikasyon riskini arttırabilmektedir. Bunlar; daha önce geçirilmiş abdominal ameliyat (özellikle de bağırsak ameliyatı), adezyon varlığı, şiddetli endometriyozis, pelvik enfeksiyonlar, obezite veya aşırı zayıflıktır.Hastanede yatmanızı gerektirecek bir açık ameliyat ihtiyacı doğabilir. İşlemden sonra enfeksiyon riski de vardır.
Daha sık görülen problemler şunlardır:
- Bulantı
- Karnınıza yapılmış olan kesilerde acı
- Genel anestezi sırasında akciğerlerinize tüp yerleştirilmişse boğazınızda tahriş
- Karında kramplar
- Birkaç gün süren akıntı (adet gibi)
- Karın şişmesi
- Göbekte hassasiyet
- Omuz ağrısı
- Kesiden kanamanız, ateşiniz varsa veya idrarınızı yapamıyorsanız doktorunuzu arayın
Ameliyat Sonrası Bakım
Laparoskopi sonrasıda göbek bölgesi hassas olur ve karında morarma olabilir. Karındaki gaz omuzlarda, göğüste ve karında rahatsızlığa neden olabilir.
Anestezi mide, bulantısı ve baş dönmesine neden olabilmektedir. Genellikle birkaç gün içerisinde normal aktivitelere dönülebilmektedir.
Pelvik Cerrahide Operatif Laparoskopi ve Laparotomi
Laparotomi ile yapılan çoğu jinekolojik ameliyat karından açılan bir kesiyle yapılmaktadır. Hastalar genellikle ameliyat sonrası birkaç gün hastanede kalır ve 2-6 hafta sonra işe dönebilir. Çoğu jinekolojik işlem aynı zamanda operatif laparoskopi ile de yapılabilmektedir. Operatif laparoskopiyi takiben hastalar genellikle aynı gün eve dönebilmektedir ve daha çabuk iyileşebilmektedirler (günlük aktivitelerine 3-7 günde dönebilmektedirler).
Fakat yine de laparotomi ile yapıldığı zamanki kadar iyi sonuçlar vermeyecek, laparoskopinin riskli olabileceği bazı ameliyatlar vardır.
Diyagnostik Histeroskopi
Histeroskopi; histeroskop adlı bir kamera vasıtası(uzun, ince, ışıklı, teleskop benzeri alet) ile serviksten rahime doğru yerleştirilir.Rahim içerisinin görüntülendiği bir yöntemdir.(histeroskop kesi gerektirmemektedir).Histeroskop ışıklı ince bir kamera sistemidir.Bu ince tüp, içerisinden minyatür cerrahi araçların geçmesine olanak sağlayacak yapıdadır.
Histeroskopi; kısırlığı, tekrarlayan düşükleri veya anormal uterin kanaması olan kadınları değerlendirmek için yararlı bir prosedürdür. Diyagnostik histeroskopi uterin kavite muayenesi için kullanılmaktadır ve fibroidler, yara, polipler ve doğumsal bozukluklar gibi anormal durumları teşhis etmede yardımcı olmaktadır.
Histeroskopi öncesi rahimi değerlendirmek için histerosalpingogram, sonohisterogram veya endometriyal biyopsi yapılabilmektedir. Daha sonra histeroskop boyunca rahime karbondioksit gazı veya özel sıvılar enjekte edilir. Bu gaz veya sıvı uterin kaviteyi genişletir ve hekimin rahimin iç yapısını doğrudan görmesini sağlar. Histeroskopi bayanın adetinin bitiminden sonra yapılması uygun bir işlemdir.Çünkü uterin kavite daha kolay değerlendirilir.
Diyagnostik histerokopi uygulama alanları
- Tekrarlayan düşükler
- İnfertilite
- Kanser taraması ve anormal pap smear
- Anormal / aşırı / postmenopozal uterin kanamalar
- Histerosalfingografi ve/veya ultrasonografide endometrial patolojiye ait şüpheli görünümlerin varlığı
Histeroskopinin Riskleri Nelerdir?
Histeroskopi sonrası komplikasyonlar yaklaşık %2 oranında olmaktadır. En yaygın göürülen komplikasyon uterus perforasyonudur (rahimde küçük bir delik). Uterin adezyonlar veya enfeksiyonlar gelişebilmektedir.
Kullanılan sıvılara bağlı ciddi komplikasyonlar; akciğerlerde sıvı, kan pıhtılaşma problemleri, elektrolit dengesizliği ve şiddetli alerjik reaksiyonlardır. Şiddetli veya hayatı tehdit edici komplikasyonlar çok ender görülmektedir.
Ameliyat Sonrası Bakım
Histeroskopiyi takiben birkaç gün boyunca bir miktar vajinal akıntı veya kanama ve ağrı olabilmektedir. Çoğu fiziksel aktiviteye genellikle 1 veya 2 gün içinde devam edilebilmektedir.
